RKO czyli resuscytacja krążeniowo-oddechowa jest szeregiem czynności mających na celu przywrócenie lub podtrzymanie do przyjazdu wykwalifikowanych służb, podstawowych funkcji życiowych, tj. krążenia krwi i oddychania.
Pamiętaj !!! Zanim podejmiesz jakiekolwiek czynności ratownicze upewnij się, czy jest bezpiecznie w miejscu zdarzenia oraz czy Tobie i świadkom zdarzenia nic nie zagraża. Jeżeli jest bezpiecznie rozpocznij czynności ratownicze.
Schemat:
1.Oceń sytuację.
2.Podejdź do poszkodowanego, załóż ochronne rękawiczki.
3. Oceń przytomność: potrząśnij za ramiona, głośno zapytaj.
4. Zapewnij sobie czyjąś pomoc, np. przechodnia.
5. Sprawdź oddech.
6. Zleć wezwanie pomocy oraz poszukanie AED.
7. Rozpocznij RKO, wg schematu: 30 uciśnięć: 2 wdechy.
Twoje postępowanie:
1.Oceń sytuację.
Jeśli widzisz leżącą osobę, najpierw się rozejrzyj, bezpieczeństwo przede wszystkim! Upewnij się, że nic Ci nie grozi, np. nic nie spadnie Ci na głowę, nie wjedzie w Ciebie samochód. Zadbaj także, aby nic nie stało się świadkom zdarzenia, czy gapiom, nakaż im odsunąć się. Oceniając sytuację możesz domyśleć się, co się stało.
2. Podejdź do poszkodowanego.
Załóż ochronne rękawiczki (pamiętaj, aby potem nie dotykać rękawiczkami siebie, szczególnie twarzy)
3. Oceń przytomność.
- podejdź ostrożnie, nie nachylaj się nad poszkodowanym, nie klękaj, nie kucaj –jeszcze nic o nim nie wiesz, może być niebezpieczny!
- potrząśnij za ramiona i głośno zapytaj: „Czy wszystko w porządku?”/ „ Czy Pan/Pani mnie słyszy?”, „Halo! Proszę otworzyć oczy!”
3a. Jeżeli reaguje:
- dowiedz się jak najwięcej o stanie poszkodowanego i wezwij pomoc, jeśli będzie ona potrzebna,
- regularnie oceniaj stan poszkodowanego, w tym oddech, nawet jeżeli jest przytomny.
3b. Jeżeni nie reaguje, patrz punkt 4.
4. Zapewnij sobie czyjąś pomoc
4. Zapewnij sobie czyjąś pomoc
Jeżeli jesteś sam głośno zawołaj o pomoc; nakaż przynajmniej jednej osobie zostać obok Ciebie, powiedz, że będziesz jej potrzebował, zwracaj się bezpośrednio i zdecydowanie.
5.Sprawdź oddech.
Udrożnij drogi oddechowe, wykonując odgięcie głowy i uniesienie żuchwy: umieść jedną rękę na czole poszkodowanego i dwa place drugiej ręki na żuchwie poszkodowanego, delikatnie odchyl jego głowę do tyłu, unosząc przy tym żuchwę.
Utrzymując drożność dróg oddechowych oceń, czy występuje prawidłowy oddech. (Wzrok, słuch, dotyk)
Wzrokiem oceń ruch klatki piersiowej.
Nasłuchuj przy ustach poszkodowanego oddechu.
Staraj się wyczuć ruch powietrza na swoim policzku.
W pierwszych minutach po zatrzymaniu krążenia poszkodowany może słabo oddychać lub wykonywać jedynie pojedyncze westchnięcia . Nie należy mylić z prawidłowym oddechem. Na ocenę wzrokiem, słuchem i dotykiem przeznacz 10 sekund. Jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości czy oddech jest prawidłowy, działaj tak jakby był nieprawidłowy.
5a. Jeżeli oddech jest prawidłowy:
- wezwij pomoc, bo nieprzytomnośc to stan bezpośredniego zagrożenia życia!
- regularnie oceniaj oddech,
- sprawdź, czy poszkodowany ma jakieś obrażenia, wykonując badanie, w razie konieczności udziel pomocy.
5b. Jeżeli oddechu brak/jest nieprawidłowy przejdź do punktu 6.
- Zleć wezwanie pomocy oraz poszukanie AED.
6. Nakaż osobie, która z Tobą została, wezwanie pomocy. Podaj numer telefonu: 999. Przekaż, żeby podana została informacja: „poszkodowany nieprzytomny, nie oddycha, rozpoczynamy RKO”. Najlepiej, jeżeli powiesz tej osobie( koniecznie zapytaj ją o imię), aby po wezwaniu pomocy poinformowała Cię o tym.
- Poleć, aby poszukano AED.
7. Rozpocznij RKO.
Poszkodowany musi leżeć na plecach, na twardej, płaskiej powierzchni. Sprawdź, czy nic pod nim nie leży, np. nóż, kamień. Klatka piersiowa musi być odslonięta, należy zdjąć ubranie. W razie konieczności rozciąć. Drogi oddechowe udrożnione.
1) uklęknij obok poszkodowanego;
2) ułóż nadgarstek jednej ręki na środku mostka poszkodowanego;
3) ułóż nadgarstek drugiej ręki na pierwszym;
4) spleć palce obu dłoni i upewnij się, że nie będziesz wywierać nacisku na żebra poszkodowanego;
5) pochyl się nad poszkodowanym;
6) wyprostuj ramiona ustaw prostopadle do mostka i uciskaj na głębokość 4-5 cm;
7) po każdym uciśnięciu zwolnij nacisk na klatkę piersiową, nie odrywając dłoni od mostka.
8) Powtarzaj uciśnięcia z częstotliwością 100/min, powinno się to odbywac rytmicznie, regularnie;
9) Wykonaj 30 takich uciśnięć;
10) udrożnij drogi oddechowe;
11) użyj jednorazowej maseczki do sztucznego oddychania(włóż ją w usta poszkodowanego,
12) zaciśnij skrzydełka nosa, używając palca wskazującego i kciuka ręki umieszczonej na czole poszkodowanego,
13) pozostaw usta delikatnie otwarte jednocześnie utrzymując uniesienie żuchwy,
14) weź normalny wdech i obejmij szczelnie otwór maseczki (lub jeśli jej nie posiadasz: usta poszkodowanego) swoimi ustami upewniając się, że nie ma przecieku powietrza, wdmuchuj powoli powietrze do ust poszkodowanego przez około 1,5 sekundy (tak jak przy normalnym oddychaniu), obserwując jednocześnie czy klatka piersiowa się unosi; taki oddech ratowniczy jest efektywny, utrzymując odgięcie głowy i uniesienie żuchwy, odsuń swoje usta od ust poszkodowanego i obserwuj czy podczas wydechu opada jego klatka piersiowa,
8) jeszcze raz nabierz powietrza do ust i wdmuchnij do ust poszkodowanego, dążąc do wykonania dwóch skutecznych oddechów ratowniczych,
9) następnie ponownie ułóż ręce w prawidłowej pozycji na mostku i wykonaj kolejnych 30 uciśnięć klatki piersiowej,
10) kontynuuj uciskanie klatki piersiowej i oddechy ratownicze w stosunku 30:2,
przerwij swoje działania, gdy:
a) poszkodowany zacznie oddychać, odkrztuszać -> sprawdź oddech, jeżeli jest prawidłowy przerwij wykonywanie czynności, oceniaj oddech; jeżeli jest nieprawidłowy, kontynuuj RKO;
b) miejsce stanie się niebezpieczne – pamiętaj, dbaj o własne bezpieczeństwo!
c) ulegniesz wyczerpaniu – nie doprowadź do sytuacji, w której to Tobie trzeba będzie jeszcze udzielić pomocy! -> może Cię ktoś zastąpić.
d) przyjedzie pogotowie i podejdzie do Ciebie lekarz/ratownik, mówiąc ,że przejmuje poszkodowanego -> stosuj się do jego poleceń!
Uwaga! Jeżeli wykonywane na wstępie oddechy ratownicze nie powodują uniesienia się klatki piersiowej jak przy normalnym oddychaniu, wykonaj następujące czynności:
1) sprawdź jamę ustną poszkodowanego i usuń widoczne ciała obce,
2) sprawdź, czy odgięcie głowy i uniesienie żuchwy są poprawnie wykonane.
Wykonuj nie więcej niż 2 próby oddechu za każdym razem między uciskami klatki piersiowej.
Jeżeli na miejscu zdarzenia jest więcej niż jeden ratownik powinni oni się zmieniać podczas prowadzenia RKO co 1-2 minuty, aby zapobiec zmęczeniu. Należy zminimalizować przerwy w resuscytacji podczas zmian.
