Strona z węzłami gdzie można obejrzeć film instruktażowy - kliknij tutaj!
Dwie linki
1. Babski
Opis
Formalnie jest to węzeł choć w zasadzie nieskuteczny. Zaciska się, nie trzyma mocno.
Wiązanie
Powstaje gdy pomyli się wiązanie węzła prostego. Rozpoznaje się go po tym, że nie jest symetryczny
Zastosowanie
Brak
2. Bramszotowy
Opis
Węzeł pochodny węzła szotowego. Inaczej szotowy podwójny
Wiązanie
Tak jak węzeł szotowy z tym że podczas oplatania pętli należy to wykonać dwa razy za każdym razem wsadzając końcówkę pod linkę wierzchnią.
Zastosowanie
Silne mocowanie dwóch lin lub linki na pętli. Linka może być cieńsza niż ta użyta do stworzenia pętli.
Uwagi
Oczywiście można stworzyć węzeł szotowy potrójny, poczwórny itd., ale nie ma to większego znaczenia dla siły tego węzła. Przy większej ilości okręceń pętla może się wykrzywiać.
3.Flagowy
Opis
Jest to w zasadzie węzeł szotowy z zawleczką
Wiązanie
Przez pętlę przekładam linkę którą obwiązujemy pętlę dookoła. Następnie linkę przeplatamy pod wierzchnią linką ale tak, aby końcówka nie przeszła pod nią tylko została po tej samej stronie.
Zastosowanie
Przymocowanie linki lub cienkiego sznurka do liny lub pętli z możliwością szybkiego rozwiązania węzła.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo mocny ale tak jak w przypadku węzła bramszotowego. Można go wzmocnić przez dwukrotne oplecenie pętli. W przypadku sztywnej linki która nie pozostaje stale napięta istnieje możliwość samoczynnego rozwiązania się węzła.
4. Holowniczy
Opis
Węzeł holowniczy jest formą węzła krzyżowego i inaczej nazywany jest krzyżowy podwójny
Wiązanie
Na jednej lince tworzymy pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linę przeplatamy przez tą pętlę, 2 razy zawijamy za skrzyżowanie i z powrotem przeplatamy przez pętlę
Zastosowanie
Solidne połączenie dwóch lin
Uwagi
Istnieją dalsze - bardziej skomplikowane formy tego węzła - czyli węzły krzyżowe wielokrotne
5. Krzyżowy
Opis
Węzeł pośredni między węzłem prostym i płaskim
Wiązanie
Na jednej linie wykonać pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linkę przepleść przez oczko, a następnie założyć za skrzyżowanie linki pierwszej i z powrotem przepleść przez oczko.
Zastosowanie
Można za jego pomocą łączyć dwie linki.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo wytrzymały. Przy silnych obciążeniach lepiej użyć węzła krzyżowego podwójnego - czyli holowniczego
6. Krzyżowy wielokrotny
 |
Opis |
Węzeł pochodny od węzła krzyżowego i holowniczego. Jest to cała rodzina węzłów.
Wiązanie
Najprościej jest zawiązać węzeł krzyżowy a następnie wyciągając jedną a potem drugą linkę oplatać dowolną ilość razy skrzyżowanie linki przeciwnej. Na końcu węzeł zaciągnąć.
Zastosowanie
W przypadku jednej, ew. dwóch pętli węzeł dobrze pracuje. W przypadku większej ich ilości stanowi raczej element ozdobny
7. Prosty podwójny
Opis
Kombinacja węzła prostego
Wiązanie
Na jednej linie utworzyć pętlę niezamkniętą. Drugą linę przepleść przez pętlę, opleść jedną z linek opleść naraz obydwie linki, opleść drugą linkę i wyjąć z powrotem przez pętlę
Zastosowanie
Węzeł służy do łączenia dwóch podobnych linek. Trzyma mocno, nie powoduje przecierania liny.
8. Płaski
Opis
Jeden z najprostszych węzłów. Jest punktem wyjścia do wielu innych węzłów i kombinacji. Bardzo często mylnie nazywany płaskim. Przy wiązaniu może nastąpić pomyłka i zawiąże się węzeł babski
Wiązanie
Właściwie nie wymaga komentarza. Można go zawiązać mając oba końce w rękach, albo z jednej strony mając tylko koluszko. Przeplatając linkę (tak jak przy wiązaniu buta) należy uważać aby linka która wychodzi pod spodem również w drugiej linii znalazła się tam. Jeśli nie - wyjdzie węzeł babski
Zastosowanie
Służy do łączenia dwóch lin które nie są zbytnio obciążone. Jeżeli ma jedną zawleczkę - jest to węzeł refowy jeśli dwie to wiązanie sznurówek.
Uwagi
Największe niebezpieczeństwo występuje wtedy gdy próbuje się zawiązać węzeł jednym końcem przeplatając istniejącą pętelkę. Należy uważać aby oba wolne końce były po tej samej stronie. Jeśli będą po przeciwnej wówczas liny rozsuną się przy obciążeniu. Widać, że sam węzeł wygląda identycznie
9. Refowy
Opis
Jest to węzeł prosty z zawleczką
Wiązanie
Tak jak węzeł prosty tylko w ostatnim przepleceniu nie przeciągać końca linki.
Zastosowanie
Do chwilowego łączenia linek z możliwością łatwego rozplecenia węzła
10. Rybacki
Opis
Prosty węzeł składający się z dwóch supłów
Wiązanie
Na końcu jednej linki zawiązać półwęzeł tak aby druga linka znalazła się w środku. To samo powtórzyć z drugą linką.
Zastosowanie
Do szybkiego doraźnego łączenia linek. Może też służyć do zaciśnięcia łączenia na palu.
Uwagi
Ciągnąc za supły węzeł można rozszerzyć tworząc w środku oko. Węzeł nie rozwiązuje się wtedy i można go ponownie zaciągnąć.
Węzeł mylnie nazywany czasem węzłem wantowym z powodu używania do wiązania want.
11. Rzutkowy
Opis
Bardzo słaby, tymczasowy węzeł.
Wiązanie
Linę przepleść przez koluszko, opleść linkę i w powstałe oczko włożyć końcówkę liny zostawiając zawleczkę
Zastosowanie
Tymczasowe - prowizoryczne przywiązanie linki do pętli, pierścienia, belki
Uwagi
Węzeł nie działa przy większych naciągach. Lepiej wtedy użyć innego rzutkowego węzła (rzutkowy 2)
12. Rzutkowy 2
Opis
Szybki w tworzeniu tymczasowych węzłów.
Wiązanie
Linkę rzutkową przełożyć przez koluszko liny głównej. Na obu końcówkach utworzyć pętle. Pętle na lince dłuższej skręcić bardziej i przełożyć przez nią pętlę z drugiego krótszego odcinka.
Zastosowanie
Tymczasowe wiązanie linki do pętli na grubszej linie, pierścienia.
Uwagi
Węzeł trzyma do czasu napinania liny
13. Szotowy
Opis
(ang. sheet bend) Popularny węzeł, łatwy i szybki w wiązaniu. Możliwy do zawiązania na pętli lub linie. Gdy posiada pętelkę wówczas nazywany jest węzłem flagowym
Wiązanie
Linkę przetykamy przez pętlę. Pętlę liny obwiązujemy i koniec przekładamy pod odcinkiem tej samej linki wychodzącym z pętli.
Zastosowanie
Dobry do szybkiego łączenia linek o różnej długości - lecz o niezbyt silnym naciągu. W wypadku dużych naprężeń lub bardzo gładkiej liny lepiej jest używać kombinację węzła szotowego czyli węzeł bramszotowy
14. Sztyk 2
Opis
Jeden z wielu sposobów dowiązania linki do słupka.
Wiązanie
Opleść linkę dokoła słupka i końcówkę przepleść przez powstałe oczka.
Zastosowanie
Cumowanie, przywiązanie linki do słupka
Uwagi
Klasa tych węzłów została przedstawiona przy okazji opisu węzła żeglarskiego
Linka z belką
1. Belkowy
Opis
Jest to trochę poszerzona ósemka pionierska.
Wiązanie
Najłatwiej węzeł belkowy zawiązać przeplatając linkę według rysunku. Można też pokusić się choć trudniej niż w przypadkuwyblinki o przygotowanie odpowiedniej ilości pętli i założenie na żerdkę.
Zastosowanie
Jest bardziej pewny niż wyblinka. Może służyć do wiązania linki na belce, lub na doczepianiu belki do linek i tworzenia drabinki.
Uwagi
Gdy lina pracująca jest szarpana może się przetrzeć gdyż węzeł ma tendencję do poruszania się na przedmiocie.
2. Cumowy
Opis
Jest to kombinacja oplecenia pala z ósemkę pionierską zawiązaną na linie
Wiązanie
Obwiązujemy pal jeden raz po czym linkę przekładamy na liną. Okręcamy pal drugi raz po czym na linie wiążemy ósemkę pionierską (lub inny węzeł przytrzymujący np. wantowy)
Zastosowanie
Służy do przywiązywania liny do pala, żerdzi. Może służyć do cumowania jachtu do pala lub pierścienia.
3. Kluczka ruchoma
Opis
Jeden z podstawowych węzłów - punkt wyjścia do innych. W pewnych wypadkach zwany rożkowym.
Wiązanie
Wykonać koluszko i przepleść przez niego linę tworząc pętlę.
Zastosowanie
Najszybszy sposób na tymczasowe przymocowanie linki do palika, utworzenie ruchomej pętli
Uwagi
Jeżeli się przez koluszko przełoży trzonek - powstaje kombinacja czyli węzeł rożkowy.
4. Ósemka pionierska (wyblinka)
Opis
Węzeł podobny do węzła wantowego. Jego nazwa pochodzi od drabinki sznurowej na statku. Bardzo łatwy w wiązaniu.
Wiązanie
Istnieją dwa podstawowe sposoby wiązania tego węzła. Jeden wymaga oplatania liny głównej lub żerdki zgodnie z obrazkiem (góra, lewa spód, góra nad żerdką, prawa na górze od spód, spód prawa, i przepleść przez pętlę). Drugi sposób nie wymaga końca liny, ale wymaga końca żerdki. Należy przygotować dwie pętle i nałożyć je na żerdkę.
Zastosowanie
Wbrew powszechnemu mniemaniu ciężko za jego pomocą jest zrobić drabinkę sznurową, bowiem belka zamontowana w nim ma tendencję do wykręcania się. Można zastosować jednak pewien (wątpliwy zresztą) wybieg i na drugiej linie zawiązać węzeł tak aby belka chciała się wykręcać w stronę przeciwną. Wówczas będzie to ją blokować. O wiele prościej jest zablokować ten węzeł przez związanie końców lub - w razie braku końca założenie na belkę jeszcze jednej lub dwóch pętli tworząc cały szereg wyblinek. Można też zastosować węzeł belkowy. W ten sposób można łączyć belki obok siebie tworząc np. tratwę, półkę, pryczę.
Uwagi
Jak wspomniano wyżej - sam pojedynczy węzeł nie nadaje się do zrobienia żadnego pożądnego urządzenia. Należy zastosować szereg wyblinek lub podwójną pętlę tworząc węzeł belkowy.. Również w poszerzonej formie nie zalecany w takich miejscach jak cumowanie (szarpanie liną) gdyż łatwo się przeciera.
5. Palowy
Opis
Najprostszy - słaby węzeł kotwiczący linkę do pala
Wiązanie
Podwójnie złożoną linkę opleść dokoła słupka, przepleść pod spodem linki i koluszko założyć na pal.
Zastosowanie
Słabe - tymczasowe przywiązanie linki do palika
Uwagi
Węzeł można nieco wzmocnić przez związanie razem linek. Węzeł niszczy linę.
6. Prusik
Opis
Na zdjęciu pokazany jest węzeł prusikowy (prusik). Jest to rozszerzenie węzła wantowego
Wiązanie
Istnieją dwa podstawowe sposoby wiązania tego węzła. Jeden wymaga oplatania liny głównej lub żerdki zgodnie z obrazkiem (góra, lewa spód, góra nad linka, spód prawa, góra od tyłu i przepleść przez pętlę). Drugi sposób nie wymaga końca liny, ale wymaga końca żerdki. Należy przygotować cztery pętle i przepleść przez nie linę.
Podstawowym użyciem tego węzła są krótkie pętle - kawałki linek mniej więcej długości 60 cm. Związane na jednym końcu (niewidocznym na zdjęciu) a na drugim wykonany prusik na linie (patrz fotografia).
Zastosowanie
Jest to bardzo ciekawy węzeł służący - oprócz zastosowań takich jak węzeł wantowy - do .... wchodzenia po linie. W tym celu wykonuje się przynajmniej dwie pętle prusikowe z linek o długości 60 cm i zawiązuje się jedna nad drugą na linie. Specjalnością tego węzła jest, że gdy obciąży się taką pętlę to siła zacisku zwiększa się równo z siłą obciążenia natomiast łapiąc za sam węzeł i nie obciążając pętli można go łatwo przesuwać po linie. Owe pętle służą więc jako rodzaj stopni. Kolejno staje się na jednej i zahaczając się łokciem za linę powyżej (lub kolejną pętlę prusika) podciąga się drugą pętlę. Następnie przenosi się ciężar ciała na ową podciągniętą pętle a zwolnioną podciąga się do góry. W ten sposób można spokonie wyjść po dowolnie długiej linie.
Uwagi
W razie gdyby węzeł nie chciał dobrze trzymać (śliska lina, cienka, złe warunki pogodowe) należy ilość opleceń liny zwiększyć o jeszcze jedno z każdej strony. (Oczywiście w przypadku linek cienkich i wyjątkowo gładkich węzeł w ogóle może nie trzymać.
7. Ratowniczy
Opis
Wiązanie tego węzła należy podstawowych i obowiązkowych umiejętności pionierskich, taterniczych czy żeglarskich. Należy nauczyć się wiązać go jak najszybciej, wręcz machinalnie i oczywiście należy to robić jedną ręką.
Wiązanie
Pierwszą czynnością jest opasanie siebie liną trzymając linkę w prawej ręce (dla leworęcznych wszystko w odbiciu lustrzanym - gdyż należy go wykonywać ręką bardziej sprawna). Następnie rękę z węzłem przekładamy na linką i od dołu do siebie - do środka pętli.
W ten sposób na linie powstaje pętelka w środku której tkwi nasza ręka z końcówką. (Należy przekładać tylko palce - nigdy całą dłoń z nadgarstkiem - w razie szarpnięcia węzeł nie da się ściągnąć z przegubu).
Teraz palcami przeplatamy linkę od prawej pod liną główną i wyciągamy z powrotem przez pętlę wyciągając palce.
Zastosowanie
Jest to najprostszy węzeł używany dawniej przy wspinaczkach górskich - dzisiaj zastąpiony uprzężami. Jednak należy go umieć gdyż w sytuacji awaryjnej może okazać się niezastąpiony. Można go też zawiązać w wodzie gdy jest się ratowanym z opresji. Może też posłużyć do wiązania dwóch lin do siebie - dobrze pracuje pod dużym obciążeniem. Można też powstałą pętlę wykorzystać przy cumowaniu jachtu lub tam gdzie zachodzi potrzeba użyci jednej niezaciskającej się pętli.
Uwagi
Należy uważać, aby pętelka na linie głównej nie rozkręciła się gdyż wtedy węzeł ześlizgnie się i zaciśnie na nas. W tym celu należy najpierw węzeł zaciągnąć a potem dopiero dopuścić do pracy. W wspinaczce skałkowej nie mając pod ręką uprzęży można stosować którąś z mutacji węzła - szelki lub węzeł ratowniczy podwójny
8. Ratowniczy 2x
Opis
Przy zawiązaniu tego węzła powstają dwie pętle - jest to kombinacja węzła ratowniczego lecz ma on inny sposób wiązania. Nie wymaga posiadania końca liny
Wiązanie
Na podwójnie złożonej inie tworzy się pętelkę.
Następnie przez końcówkę przeplata się powstałe pętle tak aby podwójna lina główna znalazła się wewnątrz końcowej pętelki.
Następnie należy węzeł zaciągnąć uważając żeby koluszko na podwójnej linie nie rozciągnęło się.
Zastosowanie
Może służyć tam gdzie potrzebne są dwie pętle o wzajemnie regulowanej wielkości. We wspinaczce przy asekuracji nadaje się do wiązania środkowego uczestnika na linie.
9. Topslowy
Opis
Jeden z wielu węzłów służących do łączenia linki do żerdki
Wiązanie
Linkę idącą od góry położyć pod poprzeczką i dwa razy okręcić wokół poprzeczki. Po drugim razie linkę zaczepić za linę górną i końcówkę włożyć po oba przeplecenia. Z kolei końcówkę przełożyć nad drugim przepleceniem i włożyć pod pierwsze. Zaciągnąć węzeł.
Zastosowanie
Dowiązywanie linki do żerdki, poprzeczki gdy potrzeba aby węzeł się nie ślizgał.
Uwagi
W celu wzmocnienia węzła można użyć kombinacji tego węzła tj. topslowego podwójnego.
10. Topslowy Podwójny
Opis
Kolejny węzeł z rodziny węzłów topslowych
Wiązanie
Podobnie jak w węźle topslowym z tym że okręcając należy to wykonać trzy (lub więcej) razy.
Zastosowanie
Mocne, nieślizgając się zamocowanie linki do żerdki.
11. Wantowy
Opis
Na zdjęciu pokazany jest węzeł wantowy z zabezpieczeniem. Sam węzeł to górna połowa zdjęcia. W zabezpieczeniu użytoprusikowy. Jest on też mocniejszy.
12. Wieszakowy
Opis
Jeden z typowych węzłów marynarskich
Wiązanie
Węzła nie da się zawiązać na linie której końce nie są dostępne. Za to nie jest wymagany koniec poprzeczki. Należy przekładać końcówkę wg obrazka. Od tyłu na lewo na wierzch, pod linkę na prawo na dół, pod spód od prawej do lewej na wierzchu przeplatając przez ostatnią linkę.
Zastosowanie
Mocne przymocowanie linki do poprzeczki - nie ślizga się. Można sobie przywiązać do linki mały patyczek - wtedy powstanie wieszak na ubranie
13. Ławkowy
Opis
Kolejny, tym razem nietrwały węzeł mocujący linkę do poprzeczki. Jest to niedokończony węzeł wantowy z zawleczką
Wiązanie
Linę obwiąujemy dokoła pala, deski, następnie przekładamy nad liną i obwiązujemy jeszcze raz. Tuż przez zapętleniem linkę wkładamy pod poprzednią pętlę tak aby końcówka nie przeszła na drugą stronę pozostawiając zawleczkę
Zastosowanie
Służy do tymczasowego przymocowania deski, palika do liny. Jeśli na drugim końcu deski zawiąże się podobny węzeł może powstać ławeczka - huśtawka.
14. Żeglarski
Opis
Jest to zabezpieczone zaplątanie liny wokół palika. W tej klasie węzłów występuje wiele innych takich jak sztyk rybacki, półsztyk, sztyk żeglarski i inne nie nazwane. Ponieważ łatwo sobie wymyślić liczne kombinacje ograniczymy się tylko do podania jednego przykładu. Wyszczególnione zostały jedynie węzeł cumowy i sztyk żeglarski
Wiązanie
Oplątać linkę dokoła słupka i zabezpieczyć
Zastosowanie
Cumowanie, przywiązywanie liny do żerdek, palików, słupków, pierścieni.
Ozdobne
1. Beczka
Opis
Jest to bardzo ładny węzeł - pochodny zwykłego supła.
Wiązanie
Aby wykonać ten węzeł należy najpierw zrobić na linie kółko. Następnie wolnym końcem przepleć tyle razy dokoła pierwszej linki (wchodząc końcówką na powrót do kółka) ile pragnie się otrzymać splotów węzła - Na przykładzie trzy
Następnie węzeł powoli zaciąga się. Sploty powstają z wolnej części pętli które zawijają się w miarę jak oplecione przez nas linki rozprostowują się pod wpływem siły
W ten sposób można uzyskać teoretycznie dowolnie długą beczkę. Praktycznie jednak im dłuższa beczka tym trudniej jest ją zaciągnąć a linka skręca się wzdłuż osi utrudniając działanie. Poniżej przykład beczki z 9/10 opleceniami.
Wiążąc węzeł na sznurze mundurowym nie dysponujemy wolnym końcem, dlatego całą operację należy wykonać jedną linką za każdym razem drugą przeplatając przez otwór którym manipulujemy. Brzmi to skomplikowanie - najlepiej sprawdzić to metodą prób i błędów zaczynając od jednej linki.
Zastosowanie
Jest to przede wszystkim węzeł ozdobny. Stosowany na mundurach sznura harcerskiego. Gdy jeszcze ZHR nie istniał w ZHP stosowano beczki w innym kolorze niż sznur. Wówczas należało taką beczkę po prostu przyszyć. Może też służyć jako zabezpieczenie linki przed wysuwaniem z otworu, albo jako nierozwiązujący się ciężarek rzutkowy
2. Bosmanka
Opis
Węzeł elitarny ustępujący chyba tylko węzłom gordyjskim
Wiązanie
Na zdjęciu przedstawiono bosmankę trzykrotną. Można jednak wykonać podobnie większe bosmanki.
Najpierw należy wykonać trzy (lub więcej) pętle na dłoni. Zdjąć je z ręki zachowując ich kształt. Obwiązać je - można mocno w środku - tworzy się wówczas drugi obieg linki. Trzeci obieg wykonuje się w trzeciej płaszczyźnie oplatając obieg drugi ale przeplatając linkę pod obiegiem pierwszym. Na koniec należy węzeł zaciągnąć poczynając od pierwszego zwoju pierwszego obiegu.
Zastosowanie
Może posłużyć jako ciężarek rzutkowy, lub jako ozdoba. Jeśli jest duży, łatwo go schwytać i w ten sposób ciągnąć linę
Uwagi
W przypadku wiązania większych bosmanek do środka można włożyć kamień lub kulkę. Można też po prostu zawiązać w środku węzeł który zagwarantuje, że linka nie wysmyknie się ze środka.
Należy uważać szczególnie w trakcie zmiany obiegów gdyż jeśli linkę zakręci się pod złym kątem w węźle powstanie brzydka skaza, zgrubienie, lub niepotrzebny skos.
3. Krawatowy
Opis
Zwykły węzeł krawatowy. Jak widać stosowany do wiązania "zwisu męskiego prostego"
Wiązanie
Przy wiązaniu krawata należy mieć na uwadze długość końcową - co wymaga nieco wprawy. Najczęściej wiąże się krawat tak, aby koniec głównej części dotykał końcem paska spodni. W takim wypadku należy cienki koniec jak najbardziej skrócić i mieć na uwadze, że nieco z długości krawata zostanie wykorzystana na węzeł, który w tym przypadku jest dość znaczny.
Dłuższy koniec przekładamy nad krótkim wierzchem do góry. Następnie obwijamy nim krótszy koniec. Dłuższy koniec jest teraz obrócony spodem na zewnątrz. Zawijamy go tworząc poprzeczkę. Koniec wyciągamy po szyją wkładamy pod porzeczkę zaciągając węzeł.
Zastosowanie
Salony, bankiety, gabinety, biura .... choć zawiązany na linie może służyć jako umocowanie linki do drzewa lub kołka.
Uwagi
Na zawiązanym krawacie można wykonać charakterystyczną rysę dzieląc jakby wychodzący spod węzła koniec na dwie części. W tym przypadku przy mocowaniu krawata pod szyją przytrzymujemy lekko drugim palcem na środku.
Oprócz tego, istnieje wiele sposobów na wiązanie krawata.
Pętlowe
1. Kajdanki
Opis
Choć nazwa pochodzi jakby prosto z filmu są to po prostu ładnie wykończone dwie niezależne pętle z dowolnie długą poprzeczką.
Wiązanie
Najpierw należy wykonać jedną z pętli i opleść ją linką jak na rysunku.
Następnie przez powstałe lućne jeszcze koluszka przpleść drugą pętlę.
Węzeł uważnie zaciągnąć.
Zastosowanie
Jako dwie niezależne pętle z poprzeczką - dla mających wiele czasu może to być sposób na wykonanie półeczki - jednak bez zabezpieczenia pętle będą się rozciągać - dlatego np. nie nadaje się na drabinkę po której linach/belkach nośnych będzie się ślizgać.
Można go wykorzystać przy zabawach w podchody i porywanie wartownika, należy jednak pamiętać, że harcerski wartownik złapany - pozostaje na słowo honoru, dlatego wiązanie jest formalnością- dla zabawy i nie wolno tego robić mocno. Węzeł dobrze dopasowuje się do rąk uniemożliwiając ześlizgnięcie mimo tego że nie blokuje dopływu krwi - dlatego (z ostrożnością) można się nim bawić pamiętając zawsze o bezpieczeństwie wiązanego !!!!
Jako blokada wystarczy związanie zwykłego węzła prostego
Uwagi
Choć trzyma mocno w fazie zawiązywania może się nieco rozplątać ponieważ koluszka nie mają zabezpieczenia. Dlatego należy wiązać go ostrożnie.
2. Kapitański
Opis
Jest to zdwojona kluczka ruchoma. Obie pętle działają niezależnie.
Wiązanie
Istnieją dwa główne sposoby wiązania tego węzła. Jeden to naśladując kształt węzła kierować koniec aż do zapętlenia. Drugi nie wymaga końców liny i może być zawiązany na środku długiego odcinka. W tym celu należy:
Utworzyć dwa kółka na linie zawinięte w dwie różne strony. Np. Po lewej stronie linka zawijana zachodzi za linkę główną a po prawej wychodzi na wierzch.
Skrzyżować pętle i nałożyć na siebie (ale nie do końca) - tak jak przy tworzeniu ósemki pionierskiej
Jednocześnie pociągnąć za wewnętrzne linki każdej z pętli przeciągając przez sąsiednie kółko tworząc pętle. Węzeł zaciska się.
Zastosowanie
Jako węzeł mający dwie pętle może służyć do przytrzymywania dwóch żerdek, łączenia beleczek itp. Ważne jest to, że pętle można wykonać w dowolnym miejscu na linie bez znajdowania jej końca. Węzeł jest także podstawą do skrótu kapitańskiego liny
3. Kluczka
Opis
Kluczka (kluczka stała) jest w zasadzie półwęzłem związanym na złożonej linie
Wiązanie
Złożyć linę i zawiązać półwęzeł
Zastosowanie
Jako nieruchoma pętla. Jest to także podstawa do wykonania węzła złodziejskiego.
Uwagi
Węzeł po zaciągnięciu jest bardzo ciężko rozwiązać dlatego nie jest polecany do użycia. O wiele lepiej stosować jest >a href='wezly,strona,38,Kluczka,dwugłowa.html'> kluczkę dwugłową
4. Kluczka dwugłowa
Opis
Jest to węzeł pochodny od kluczki ruchomej
Wiązanie
Są dwa sposoby zawiązania tego węzła. Można utworzyć kluczkę ruchomą i założyć na nią koluszko wykonane z luźnej linki wychodzącej z węzła. Drugi sposób to ułożenie dwóch pętli tak zawiniętych aby część linki łącząca je była na wierzchu. Pętle należy lekko na siebie nałożyć. Przez powstałe w ten sposób oczko należy przepleść dolna poprzeczną linkę tworząc pętlę i zaciągając węzeł
Zastosowanie
Zawieszenie liny na haku, gałęzi. Pętla utworzona zostaje w miejscu ściśle określonym na linie a do wiązania nie są potrzebne końcówki. Węzeł łatwo rozplątuje się.
5. Kluczka ruchoma
Opis
Jeden z podstawowych węzłów - punkt wyjścia do innych. W pewnych wypadkach zwany rożkowym.
Wiązanie
Wykonać koluszko i przepleść przez niego linę tworząc pętlę.
Zastosowanie
Najszybszy sposób na tymczasowe przymocowanie linki do palika, utworzenie ruchomej pętli
Uwagi
Jeżeli się przez koluszko przełoży trzonek - powstaje kombinacja czyli węzeł rożkowy.
6. Masztowy
Opis
Ten elegancki węzeł choć na to nie wygląda jest w rzeczywistości trzema splecionymi półwęzłami
Wiązanie
Najpierw należy utworzyć luźną konstrukcję. W tym celu wiąże się luźny na lince, pozostawia wolny odcinek i wiąże się drugi luźny półwęzeł ale tak aby jego koluszko przeszło przez koluszko wcześniej już utworzonego półwęzła.
Następnie powstałe koluszka przeciągnąć przez splot półwęzłów. Koluszko prawego przez splot lewego i na odwrót. Nie należy przy tym zaciągać górnej pętli. Węzeł jest już właściwie utworzony - wystarczy tylko zaciągnąć go ciągnąc na przemian za boczne pętle i górną z linkami.
Zastosowanie
Każda z trzech pętli może być regulowana lub zaciskana dlatego dobrze pracuje tam gdzie powinien coś przytrzymywać. W żeglarstwie służy do zakładania odciągów na maszt o dowolnej grubości.
Uwagi
Przy wiązaniu należy uważać aby koluszko drugiego półwęzła z właściwej strony przechodziło przez pierwsze koluszko. Inaczej węzeł nie zaciągnie się i pozostanie luźną plątaniną.
7. Motyl
Opis
Jest to cała klasa eleganckich węzłów z dowolną liczbą pętli regulowanych względem siebie. Węzeł jest pochodnym węzła beczki
Wiązanie
Poniżej przykłady wiązania najprostszego - dwupętlowego węzła motylowego. Należy przygotować jedną (lub więcej) pętlę i na lince wykonać luźną beczkę w kierunku powrotnym.
Linkę przepleść przez beczkę.
Następnie wykonać drugą pętlę (lub kilka) przeplatając linkę jeszcze raz w tym samym kierunku przez beczkę. Na koniec beczkę zaciągnąć i wyrównać pętle.
Zastosowanie
Wszędzie tam gdzie potrzebna jest dowolna ilość pętli. Jest to ładny węzeł ozdobny. Jest to także nietypowy węzeł przestrzenny - w przypadku większej ilości pętli można konfigurować je we wszystkich trzech wymiarach dookoła beczki.
Uwagi
Węzeł w odróżnieniu od kajdanek nie rozwiązuje się za pociągnięciem
8. Pętlowy
Opis
Węzeł ten mimo dość prostego wyglądu jest skomplikowany w budowie. Jego zaletą jest łatwa regulacja względna pętli.
Wiązanie
Najpierw należy utworzyć dwie pętle krzyżując linkę. Najprościej zrobić pętlę kręcąc złożoną linkę zgodnie z ruchem wskazówek zegara.
Następnie lewą linką oplatamy lewe koluszko od góry, a następnie przeplatamy przez skrzyżowanie wyciągając między skrzyżowaniem a dolną linką...
...i lekko zaciągamy
Następnie prawą linkę również oplatamy dokoła prawej pętli i nad skrzyżowaniem. Odnajdujemy dwie linki z oplecenia lewej pętli i pod obydwie wkładamy końcówkę przekładając nad linkami lewej pętli.
Węzeł zaciągamy
Zastosowanie
Utworzenie dwóch pętli ze wzajemną regulacją. Może służyć jako przyłączenie linki do części ruchomej względem osi pionowej. Węzeł niweluje ten ruch nie powodując naciągania linki
Uwagi
Węzeł nie jest zbyt elegancki. Może się plątać i wykrzywiać.
9. Szubieniczny
Opis
Nazwa węzła może skłaniać do idiotycznej "zabawy" w wieszanie które bardzo łatwo może się zakończyć tragicznie. Należy o tym pamiętać. Mimo wszystko węzeł jest dobrym przykładem całej rodziny węzłów zawierających beczkę i pętle w różnych układach. Są to wszystko węzły bardzo eleganckie i funkcjonalne. Przykładami mogą być: kajdanki, motyl czy ciężarek rzutkowy zawierający samą tylko beczkę.
Wiązanie
Najpierw złożyć linkę na trzy tworząc dwie pętle - dolną i górną.
Linkę między pętlami należy zacząć okręcać dokoła w kierunku górnej pętli, dość ściśle końcówkę przekładając przez górne koluszko.
Na koniec zaciąga się węzeł wyciągając dolną pętlę.
Zastosowanie
Na pewno można kogoś skutecznie powiesić - dlatego nie należy się w ten sposób zabawiać. Tym bardziej że rozsupłanie zaciągniętego węzła może sprawiać trudność. Już samo założenie pętli na szyję może w efekcie spowodować zablokowanie dotarcia krwi do mózgu !!!
Węzeł dobrze jednak służy jako pętla mocno zaciśnięta na kołku
Uwagi
Naprawdę prosimy nie używać tego węzła do zabawy.
10. Topowy
Opis
(Róża topowa). Ciekawy, elegancki węzeł należący do bardziej skomplikowanych choć dość łatwych w wykonaniu. W żeglarstwie nakłada się go na "top" masztu - stąd nazwa.
Wiązanie
Do wiązania nie jest potrzebny koniec linki. Wykonujemy trzy takie same pętle układając je kolejno pod sobą i dodatkowo trzecią lekko wychodzącą nad pierwszą (w środku drugiej).
Następnie chwytamy za wewnętrzne linki pierwszej i trzeciej pętli i ciągnąc na zewnątrz przeplatamy je między linkami pętli drugiej i zewnętrznymi pierwszej i trzeciej.
Zaciągamy węzeł
Zastosowanie
Wszędzie tam gdzie potrzeba w określonym miejscu dowiązać dwie rzeczy - dwie żerdki, linki. Środkowa pętla nie zaciąga się i pozostaje luźna, węzeł może więc pracować na drzewcu po którym ma się przesuwać. Pozostałe mogą być regulowane. Jednak do przytrzymywania trzech niezależnych belek należy stosować inny węzeł – np. masztowy
11. Uszy Fishera
Opis
Bardzo prosty węzeł z dwoma niezależnymi pętlami. Jest to ten sam węzeł który wiąże się na sznurówkach w bucie.
Wiązanie
Nie wymaga chyba komentarza. Jednak dla dociekliwych . Utworzyć dwie pętle, Jedną obwiązać drugą i przełożyć ją przez powstałe koluszko.
Zastosowanie
Dwie niezależne pętle, przywiązanie dwóch odciągów, połączenie dwóch żerdek.
Ratownicze
1. Ratowniczy
Opis
Wiązanie tego węzła należy podstawowych i obowiązkowych umiejętności pionierskich, taterniczych czy żeglarskich. Należy nauczyć się wiązać go jak najszybciej, wręcz machinalnie i oczywiście należy to robić jedną ręką.
Wiązanie
Pierwszą czynnością jest opasanie siebie liną trzymając linkę w prawej ręce (dla leworęcznych wszystko w odbiciu lustrzanym - gdyż należy go wykonywać ręką bardziej sprawna). Następnie rękę z węzłem przekładamy na linką i od dołu do siebie - do środka pętli.
W ten sposób na linie powstaje pętelka w środku której tkwi nasza ręka z końcówką. (Należy przekładać tylko palce - nigdy całą dłoń z nadgarstkiem - w razie szarpnięcia węzeł nie da się ściągnąć z przegubu).
Teraz palcami przeplatamy linkę od prawej pod liną główną i wyciągamy z powrotem przez pętlę wyciągając palce.
Zastosowanie
Jest to najprostszy węzeł używany dawniej przy wspinaczkach górskich - dzisiaj zastąpiony uprzężami. Jednak należy go umieć gdyż w sytuacji awaryjnej może okazać się niezastąpiony. Można go też zawiązać w wodzie gdy jest się ratowanym z opresji. Może też posłużyć do wiązania dwóch lin do siebie - dobrze pracuje pod dużym obciążeniem. Można też powstałą pętlę wykorzystać przy cumowaniu jachtu lub tam gdzie zachodzi potrzeba użyci jednej niezaciskającej się pętli.
Uwagi
Należy uważać, aby pętelka na linie głównej nie rozkręciła się gdyż wtedy węzeł ześlizgnie się i zaciśnie na nas. W tym celu należy najpierw węzeł zaciągnąć a potem dopiero dopuścić do pracy. W wspinaczce skałkowej nie mając pod ręką uprzęży można stosować którąś z mutacji węzła - szelki lub węzeł ratowniczy podwójny
2. Ratowniczy x2
Opis
Przy zawiązaniu tego węzła powstają dwie pętle - jest to kombinacja węzła ratowniczego lecz ma on inny sposób wiązania. Nie wymaga posiadania końca liny
Wiązanie
Na podwójnie złożonej inie tworzy się pętelkę.
Następnie przez końcówkę przeplata się powstałe pętle tak aby podwójna lina główna znalazła się wewnątrz końcowej pętelki.
Następnie należy węzeł zaciągnąć uważając żeby koluszko na podwójnej linie nie rozciągnęło się.
Zastosowanie
Może służyć tam gdzie potrzebne są dwie pętle o wzajemnie regulowanej wielkości. We wspinaczce przy asekuracji nadaje się do wiązania środkowego uczestnika na linie.
3. Szelki
Opis
Węzeł pochodny od węzła ratowniczego. Nadaje się jedynie do wiązania na człowieku.
Wiązanie
Najpierw należy zawiązać węzeł ratowniczy na sobie pozostawiając jednak w ręce trochę więcej liny. Przerzucamy ją przez prawy bark na plecy gdzie zahaczamy o linkę z węzła. Z powrotem przerzucamy przez lewy bark i końcówkę wplatamy w węzeł zgodnie z linkę górną. Następnie linkę dla pewności można jeszcze zabezpieczyć wiążąc węzeł na linie oplatającej.
Zastosowanie
Dawniej stosowany jako uprząż w skałkach czy w taternictwie. Najlepiej nadawał się idącego na przedzie, gdyż ewentualne szarpnięcie przy asekuracji rozkładało ciężar na barki
Uwagi
Po zawiązaniu szelek należy upewnić się czy powstała pętelka oplata linę główną pod uprzednio zawiązaną peltą z węzła ratowniczego. Wówczas cały węzeł jest o wiele bezpieczniejszy.
Skróty linek
1. Skrót 3
Opis
Bardzo szybki skrót linki. W tej postaci nietrwały.
Wiązanie
Linkę złożyć, powstałe pętle przepchnąć końcówkami przez wykonane na linie koluszka tak, aby nie rozwiązywały się. Poniżej etap budowy węzła.
Zastosowanie
Skrócenie zbytecznej części linki.
Uwagi
Węzeł można uczynić trwałym poprzez przeplecenie poprzeczek przez wystające końcówki pętli
2. Skrót kapitański
Opis
Zaawansowany sposób skrócenia linki
Wiązanie
Po zawiązaniu węzła kapitańskiego na linkach tworzymy małe koluszka w które wkładamy pętle węzła tak aby blokowały rozwiązanie się koluszek. Aby wzmocnić węzeł w wystające końce pętli możemy wpleść poprzeczki lub przepleść przez nie linę.
Zastosowanie
Skrót liny
3. Skrót łańcuszek
Opis
Szybki, poręczny sposób skrócenia linki. Również węzeł ozdobny. Nazwa pochodzi od ściegu szydełkowego który wygląda dokładnie tak samo.
Wiązanie
Po zawiązaniu na linie tworzymy olejne koluszko przeplatając przez już istniejące. Czynność tę kontynuujemy tak długo jak trzeba. Na końcu linę przeplatamy przez ostatnie koluszko, a jeśli nie mamy końca w ostatnie koluszko wsadzamy poprzeczkę.
Zastosowanie
Skracanie zwisającej linki, węzeł ozdobny. W szydełkowaniu jest to tzw. łańcuszek. Na jego bazie można tworzyć np. serwetki.
Supły
1. Beczka
Opis
Jest to bardzo ładny węzeł - pochodny zwykłego supła.
Wiązanie
Aby wykonać ten węzeł należy najpierw zrobić na linie kółko. Następnie wolnym końcem przepleć tyle razy dokoła pierwszej linki (wchodząc końcówką na powrót do kółka) ile pragnie się otrzymać splotów węzła - Na przykładzie trzy
Następnie węzeł powoli zaciąga się. Sploty powstają z wolnej części pętli które zawijają się w miarę jak oplecione przez nas linki rozprostowują się pod wpływem siły
W ten sposób można uzyskać teoretycznie dowolnie długą beczkę. Praktycznie jednak im dłuższa beczka tym trudniej jest ją zaciągnąć a linka skręca się wzdłuż osi utrudniając działanie. Poniżej przykład beczki z 9/10 opleceniami.
Wiążąc węzeł na sznurze mundurowym nie dysponujemy wolnym końcem, dlatego całą operację należy wykonać jedną linką za każdym razem drugą przeplatając przez otwór którym manipulujemy. Brzmi to skomplikowanie - najlepiej sprawdzić to metodą prób i błędów zaczynając od jednej linki.
Zastosowanie
Jest to przede wszystkim węzeł ozdobny. Stosowany na mundurach sznura harcerskiego. Gdy jeszcze ZHR nie istniał w ZHP stosowano beczki w innym kolorze niż sznur. Wówczas należało taką beczkę po prostu przyszyć. Może też służyć jako zabezpieczenie linki przed wysuwaniem z otworu, albo jako nierozwiązujący się ciężarek rzutkowy
2. Bosmanka
Opis
Węzeł elitarny ustępujący chyba tylko węzłom gordyjskim
Wiązanie
Na zdjęciu przedstawiono bosmankę trzykrotną. Można jednak wykonać podobnie większe bosmanki.
Najpierw należy wykonać trzy (lub więcej) pętle na dłoni. Zdjąć je z ręki zachowując ich kształt. Obwiązać je - można mocno w środku - tworzy się wówczas drugi obieg linki. Trzeci obieg wykonuje się w trzeciej płaszczyźnie oplatając obieg drugi ale przeplatając linkę pod obiegiem pierwszym. Na koniec należy węzeł zaciągnąć poczynając od pierwszego zwoju pierwszego obiegu.
Zastosowanie
Może posłużyć jako ciężarek rzutkowy, lub jako ozdoba. Jeśli jest duży, łatwo go schwytać i w ten sposób ciągnąć linę
Uwagi
W przypadku wiązania większych bosmanek do środka można włożyć kamień lub kulkę. Można też po prostu zawiązać w środku węzeł który zagwarantuje, że linka nie wysmyknie się ze środka.
Należy uważać szczególnie w trakcie zmiany obiegów gdyż jeśli linkę zakręci się pod złym kątem w węźle powstanie brzydka skaza, zgrubienie, lub niepotrzebny skos.
3. Ciężarek
Opis
Elegancki choć nietrwały węzeł. Podobny do beczki ale o łatwiejszej konstrukcji.
Wiązanie
Blisko końca linę złożyć i kilkakrotnie obwiązać dokoła w kierunku końca liny. Końcówkę przełożyć przez powstałe koluszko i zaciągnąć węzeł.
Zastosowanie
Jako obciążenie końca liny - lub ozdoba.
4. Ósemka
Opis
Jest to trochę większy supeł ale o zdecydowanie lepszej aparycji niż półwęzeł
Wiązanie
Bardzo proste - Trzymając linę lewą ręką koniec oplatamy do koła i wkładamy w powstałe koluszko
Zastosowanie
Jako blokada w otworze, zabezpieczenie innych węzłów. Zawiązywany na podwójnej linie może służyć jako węzeł asekuracyjny - choć bardziej polecany jest węzeł ratowniczy
Uwagi
Z węzłem tym związana jest pewna prosta sztuczka. Po zawiązaniu (niezbyt mocnym) należy koniec linki umieścić od góry w przeciwległym otworze. Po pociągnięciu węzeł znika. (Na zdjęciu dolny koniec umieścić od góry w górnym otworze)
5. Półwęzeł
Opis
Najprostszy z węzłów, inaczej supeł, część składowa innych węzłów
Wiązanie
Nie wymaga komentarzy
Zastosowanie
Jako zablokowanie linki w otworze, albo supełek na chustce do przypominania :-)
Uwagi
Jeśli mocno zaciśnięty jest trudny do rozwiązania
Transportujące
1. Beczkowy
Opis
Jak widać nie musi służyć do wiązania beczek - choć zapewne takie było jego najpopularniejsze zastosowanie.
Wiązanie
W zasadzie jest to zwykły półwęzeł przez którego splot przełożono np. beczkę. Jest to najprostsza metoda, gdyż próba oplecenia przedmiotu zgodnie z kierunkiem linki jest dość niewygodna.
Zastosowanie
Wyciąganie przedmiotów w wolnym zwisie, zawieszenie najlepiej nie okrągłych przedmiotów.
Uwagi
Ponieważ jest to raczej oplecenie przedmiotu niż jego zawiązanie węzeł łatwo spada. Lepiej działa przy przedmiotach cięższych i kwadratowych. Przy np. szklance - bardzo niestabilny z uwagi na śliskość i tendencję do zsuwania się linek.
2. Stelingowy
Opis
Węzeł służący do podwieszania desek, półek itd. Jest to dokładnie ten sam węzeł co beczkowy lecz użyty w innej kombinacji.
Wiązanie
Należy opleść deskę w ten sposób aby zarówno z jednej jak i z drugiej zahaczyć linę o oplecenie. W tym celu obwijamy linkę na desce zaczynając od wierzchu. Po dotarciu z powrotem oplatamy linkę i wracamy z powrotem spodem. Na koniec zawijamy na około linki i wyprowadzamy do góry.
Zastosowanie
Podwieszanie półek, żerdek, ławek, huśtawek itp.
3. Sztyk z przechwytem
Opis
Jest to w zasadzie tylko zaplątanie linki. Inna nazwa - zaciskowy.
Wiązanie
Najpierw należy wykonać najdalszą pętlę na końcu linki - czyli tzw. sztyk. Potem należy dodać do tego "przechwyt" czyli kolejną pętlę.
Zastosowanie
Jest to prosty węzeł służący np. do ciągnięcia żerdzi, belek, albo powieszenia czegoś na pionowym słupie. Węzeł sam zaciska się dopóki działa obciążenie.
Uwagi
Jeśli siła nie działa jednostajnie węzeł może się rozluźnić lub nawet rozwiązać.
4. Złodziejski
Opis
Węzeł wykonany z kluczki stałej
Wiązanie
W połowie liny zawiązać kluczkę stałą, linę przepleść przez gałąź, belkę a następnie przez ucho węzła.
Zastosowanie
Można sobie wyobrazić, że służył złodziejom do ucieczki z okien wieży. Można zejść po linie (używając tylko liny przechodzącej przez koluszko - na zdjęciu po prawej) a następnie ściągnąć linę na dół posługując się drugim końcem
Uwagi
Kluczka silnie zaciska się. Lepiej zamiast kluczki stałej użyć innego węzła o podobnej funkcji np. kluczki dwugłowej
